de-haan-245-jaar stempel

Omgaan met een reverse culture shock

Reverse culture shock-2

Wij lazen een interessant artikel op BBC.com over de zogenaamde reverse culture shock. De belangrijkste kernpunten uit dit artikel zijn hieronder te vinden.

Een ‘reverse culture shock’, letterlijk: een omgekeerde cultuurshock, kan behoorlijk vervelend zijn als je na een lange tijd in het buitenland weer thuiskomt. Een blijvende connectie met het expatland kan hier echter bij helpen. 

Veel terugkerende expats vinden het lastig om weer hun draai te vinden in hun oude thuisland. Vaak voelen zij zich buitengesloten, twijfelen ze aan zichzelf en voelen zich soms zelfs depressief. De cultuurshock die zij bij thuiskomst voelen, is vaak groter dan de cultuurshock die zij ervaarden toen ze naar het buitenland verhuisden.

Maar wat kun je er aan doen? Veel expats zoeken naar manieren om verbonden te blijven met hun expatleven, de cultuur in hun tijdelijke thuisland en de vrienden die zij daar hebben gemaakt. Deze continue verbondenheid kan de terugverhuizing een stuk gemakkelijker maken. Professor Nan Sussman, die onderzoek doet naar repatriëring, bevestigt dat het goed is om je op deze manier op de verhuizing voor te bereiden. Zij adviseert terugkerende expats ook om goed na te denken over welke elementen van hun expatervaring en hun ‘nieuwe ik’ zij mee terug willen nemen naar hun thuisland. Deze zaken probeer je vervolgens na de terugverhuizing zoveel mogelijk in je nieuwe, dagelijkse leven te verwerken.

Er zijn veel verschillende manieren om verbonden te blijven met jouw expatland, om zo vorm te kunnen geven aan je multiculturele identiteit. Zo kun je bijvoorbeeld buitenlandse kranten blijven lezen, buitenlandse films kijken of regelmatig Skypen met je vrienden in je voormalige thuisland.


Drie fases waar je bij thuiskomst doorheen gaat

Thuiskomen kan altijd maar het vergt vaak wel wat aanpassingen van jouw kant.

  1. Enthousiasme en opwinding: je bent blij dat je weer thuis bent en dat je weer ongestoord kunt bijkletsen met alle vrienden, collega’s en familie die je hebt moeten missen.
  2. Reverse culture shock - omgekeerde cultuurshock: wennen aan je oude leventje en ritme is een stuk stressvoller dan je dacht. Deze fase kan 6 maanden tot een jaar duren.
  3. Acceptatie en aanpassing: je zit weer helemaal in je dagelijkse routine, hebt vooruitgang geboekt op je werk en alle contacten zijn weer hersteld. Eindelijk voel je je weer helemaal thuis.

(Bron: Craig Storti, expert op het gebied van repatriëring en auteur van het boek The Art of Coming Home) 


Bij kinderen is een blijvende verbondenheid met het expatland cruciaal, zeker bij kinderen die in meer dan twee landen hebben gewoond. Het is belangrijk om te erkennen en herinneren dat het expatland hen voor een groot deel gevormd heeft en onderdeel is van hun identiteit.

Daarnaast zitten er ook zakelijke voordelen aan deze verbondenheid en de connecties die je hebt opgedaan in het expatland. Als dit land en jouw ervaring daar belangrijk zijn voor jouw sector, nieuwe baan of het bedrijf waar je werkzaam voor bent dan is het niet meer dan logisch om in contact te blijven. Mogelijk wil jouw werkgever in de toekomst uitbreiden naar dit land en dan zijn jouw connecties onmisbaar.

Het is raadzaam om na thuiskomst opzoek te gaan naar een baan waar je alle vaardigheden en culturele ‘know-how’ kunt toepassen die je hebt opgedaan in het buitenland. Ga opzoek naar een baan die volledig aansluit op jouw (nieuwe) vaardigheden om zo teleurstelling, frustratie en een gevoel van achteruitgang te voorkomen. Sommige bedrijven zijn bang dat voormalige expatwerknemers na terugkomst niet meer tevreden zijn met hun rol binnen het bedrijf en dus sneller opstappen. Andere bedrijven zijn juist blij met werknemers met buitenlandse ervaring. 

Bron: BBC 

ebook culture shock

Gratis e-book
Omgaan met een cultuurshock

Internationaal verhuizen vereist aanpassingsvermogen van u en uw gezin. Experts geven tips over de 5 fases in een cultuurshock, zodat u goed voorbereid bent.

STUUR MIJ DIT GRATIS E-BOOK